احمد قویدل، ضمن ابراز خشنودی از تصمیم سازمان غذا و دارو برای اختصاص سهمی از بازار دارویی هموفیلی به شرکتهای وارد کننده دارو با برندهای اصلی، گفت: بزرگترین درس بحران دارویی ۹ ماهه در کشور، این بود که اتکای تمام و کمال دولت به تولید داخل برای تأمین داروهای بیماران خاص، میتواند بحرانهایی را به وجود آورد که رنج و درد آن متوجه بیماران خواهد بود.
وی افزود: داروهای بیماران خاص و دیر درمان با توجه به اینکه جمعیت محدودی در جهان به این داروها نیازمندند، همواره در بازار دارویی موجود نیست و دسترسی به این داروها بر اساس سفارش ساخت بعد از چند ماه میسر است. لذا ضرورت دارد سازمان غذا و دارو با توجه به انواع احتمالات در رابطه با اختلال در تولید داروهای داخلی هموفیلی که اساساً مشابه سازی شده هستند مانند تحریمهای غیر انسانی و یکجانبه آمریکا، عدم تأمین به موقع مواد اولیه، مشکلات مدیریتی، شوکهای ارزی و ریالی و حتی قطع برق امکان بهره مندی از منابع داروهای ساخته شده (برندهای اصلی) را در دسترس داشته باشد. نباید فراموش کرد مسئول تأمین داروهای بیماران هموفیلی و دیگر بیماران وزارت بهداشت است و نمیتوان شرکتهای تولید کننده را که در معرض انواع بحرانها و تأمین منابع و حتی محروم از دریافت مطالبات به حق خود هستند، مقصر دانست.
قویدل ادامه داد: به نظر میرسد اختصاص ۱۰ درصد از بازار داروهای هموفیلی به برندهای اصلی، گذشته از آنکه تنوع منابع تأمین را در دسترس دولت قرار میدهد میتواند با برنامه ریزی معاونت درمان و استفاده تعداد معینی از بیماران از این داروها، راه را برای مقایسه اثربخشی داروهای تولید داخل و برند اصلی باز کند. به اعتقاد من سازمانهای بیمه گر باید از این تنوع دارویی استقبال و با بهره مندی از داده پردازی و میزان مصرف بیماران از منابع سازمانهای بیمه گر حفاظت کنند. از آن مهمتر سازمانهای بیمه گر ضرورت دارد با ایجاد بخشهای تحقیقاتی از مجری بی چون و چرای دستور تحت پوشش بیمه قرار دادن هر تولید داخلی به صورت نامحدود به رویکرد هوشمندانه در تحت پوشش قرار دادن داروها تغییر رویه دهد.
وی در همین زمینه افزود: با اتخاذ چنین رویکرد هوشمندانه ای از طرف سازمانهای بیمه گر بی تردید ما شاهد بهره مندی بیماران خاص و دیر درمان از داروهای نوین خواهیم بود. علم به ثانیه پیشرفت میکند و رویکرد هوشمندانه هم هزینههای سازمانهای بیمه گر را کاهش میدهد هم اساساً کیفیت زندگی بیماران را تغییر میدهد. شاهد مثال استفاده از داروهای نوین هموفیلی در دسترس قرار دادن داروی نوین هملیبرا به صورت کاملاً محدود برای بیماران هموفیلی مبتلا به مهار کننده شدید بود که مدیرعامل سازمان بیمه سلامت اخیراً از نتایج خوب آن خبر داد.
قویدل در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه منظور شما از رویکرد هوشمند سازمانهای بیمه گر چیست و به صورت عملی سازمانهای بیمه گر چه سیاستی را باید اتخاذ کنند، گفت: سوال خیلی خوبی است. من معتقدم سازمانهای بیمه گر نباید تولیدات داخلی را به صورت نامحدود تحت پوشش بیمه قرار دهند. این سیاست مانع توسعه صنعت دارویی کشور است. سازمانهای بیمه گر در گام نخست تولیدات داخلی در حوزه بیماریهای دیر درمان و خاص را که هزینههای هنگفتی برای این سازمانها دارد، در یک بازه ۵ ساله تحت پوشش بیمه قرار دهند و شرط تداوم این حمایت را اخذ گواهینامههای بین المللی تولید قرار دهند. اخذ چنین گواهینامههایی موجب توسعه صادرات میشود. کشورهای همسایه ما مانند افغانستان و عراق نیز متقاضی داروهایی هستند که تاییدیه های بین المللی دارند. اخذ این گواهیها امکان نظارت بر فرآیند تولید را هم به وجود میآورند.
وی ادامه داد: من معتقدم این روش اصولی است، اینکه در پایان ۵ سال بیمهها بررسی نمایند این شرکتها برای اخذ تاییدیه چه کردهاند و حسب اقدامات انجام گرفته تمدید قرارداد کنند و یا مهلت بدهند، منطق دارد.
قویدل گفت: ما نباید در سنگری به نام «حمایت از تولید داخلی»، از هر محصولی که حتی به ضرر بیت المال و سلامت مردم است، دفاع کنیم. عدم توجه به بهبود کیفیت محصول و عدم استقبال از داروهای نوین صرفاً به این دلیل که هنوز در کشور ساخته نمیشود، همان بلای صنایع خودروسازی را بر صنایع دارویی نازل میکند و نهایت به دولت تحمیل میشود از شرکتهای داروسازی به دلیل اشتغال زایی و اتصال آن ها به زنجیره طلایی طلبکاران دولت حمایت بی چون چرا شود.
وی در پایان افزود: یکی دیگر از درسهای تلخ بحران ۹ ماهه داروهای بیماران هموفیلی، نداشتن ذخیره دارویی بود. متأسفانه این نقیصه در بسیاری از حوزههای دیگر جاری بود. تأمین ۶ ماهه ذخیره دارویی در کشور ما که در معرض انواع بحرانها قرار دارد، ضرورت تام دارد.
نظر شما